Τρίτη 16 Ιουλίου 2013

''Εις εαυτόν'' Α'

Η φιλοσοφία είναι επιστήμη,είναι θεωρία,είναι πράξη,είναι ιδέα αρχαιότατη μα πάνω απ'όλα είναι τρόπος ζωής.

Διαβάζοντας κανείς το ''Εις εαυτόν'' του Μάρκου Αυρήλιου συνειδητοποιεί πολλές θεμελιώδεις αλήθειες τόσο για την ζωή όσο και για τον τρόπο που πρέπει να αντιμετωπίζουμε την ζωή.

Ο Μάρκος Αυρήλιος ήταν ένας από τους Πέντε Καλούς Αυτοκράτορες,όρος που χρησιμοποίησε ο Νικολό Μακιαβέλι για να περιγράψει αυτούς τους πέντε ηγεμόνες της Ρώμης που αποτέλεσαν δείγματα κυβερνητικής αρετής και ορθής διακυβέρνησης.

Ο Μάρκος Αυρήλιος,αν και πολίτης της Ρώμης,ανατράφηκε με την ελληνική παιδεία και σύντομα μυήθηκε στις διδαχές της στωικής φιλοσοφικής σχολής από τα έργα του Επίκτητου και έγινε και ο ίδιος ένα σημαντικό κομμάτι της εν λόγω σχολής.

Σε μια εποχή που ο θάνατος έχει απολέσει τον φυσικό του χαρακτήρα και έχει εντελώς δαιμονοποιηθεί,τα γραπτά του Αυρηλίου αποτελούν μια (ρεαλιστική) γροθιά στο στομάχι.Ο ίδιος περιγράφει την ζωή ως μια σύντομη ανάσα,μια ταπεινή και σύντομη διαδικασία σε ένα τεράστιο σύνολο όπως είναι το σύμπαν.Για τον ίδιο λοιπόν(πράγμα που προκαλεί εντύπωση για ρωμαίο αυτοκράτορα)η υστεροφημία δεν έχει καμία απολύτως αξία παρά μόνο για ''μερικά ανθρωπάκια'' όπως λέει ο ίδιος χαρακτηριστικά.Φυσικά εννοεί την υστεροφημία ως το αέναο κυνήγι τέτοιων δράσεων που θα την εγγυηθούν και όχι την ανάμνηση δίκαιων και ενάρετων πράξεων που αποτελούν έναν φάρο καθοδήγησης για τους μετανέστερους(όπως ακριβώς τα γραπτά του δηλαδή).

Παράλληλα,γίνονται συχνές αναφορές για την φύση και τον τρόπο ζωής που αποτελεί σεβασμό προς την ίδια όπως φυσικά και στην Θεία Πρόνοια.Δεν υπάρχουν αναφορές για την τύχη(η στωική σχολή την απορρίπτει και πλησιάζει περισσότερο στην αιτιοκρατία)ενώ γίνεται συχνά λόγος για τον δαίμονα και το ηγεμονικό στοιχείο της ψυχής.

Το πρώτο βιβλίο του ''Εις εαυτόν'' σε βάζει σε έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο σκέψης όπου η ζωή είναι ένα σύντομο ταξίδι που πρέπει να αξιοποιήσεις με βάση την δικαιοσύνη και την αρετή,ένα ταξίδι που η υστεροφημία μετράει ελάχιστα έως καθόλου,ένα ταξίδι στην ίδια την σκέψη,την ψυχή και εντέλει τον άνθρωπο που αποτελεί κομμάτι του μεγαλείου του σύμπαντος.Το ταξίδι συνεχίζεται!

''Ποιο είναι αυτό λοιπόν για το οποίο πρέπει να φροντίζουμε με ζήλο;Το εξής ένα:Διάνοια με δικαιοσύνη,πράξεις με κοινωνικότητα και λογική τέτοια που να μένει πάντοτε αδιάψευστη,και ψυχική διάθεση τέτοια που να καλοδέχεται οτιδήποτε συμβαίνει θεωρώντας πως είναι αναγκαίο,γνώριμο,πως απορρέει από αυτή την αρχή και πηγή''

''Εις εαυτόν''-Μάρκος Αυρήλιος


2 σχόλια :

  1. Ένας αυτοκράτορας,σε σκηνή εκστρατείας στο στρατόπεδο,κάπου στη Γερμανία,πιθανόν νύχτα,διαλογίζεται και καταγράφει την ανατομία της ψυχής και του μυαλού του.
    Μοναδικό στα παγκόσμια χρονικά.
    Ακόμη και μόνο γι'αυτό θα άξιζε να διαβαστεί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ακριβώς!Φυσικά και πόσο όμορφα τα αποτυπώνει όλα αυτά :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή